Hipoterapia jest to ukierunkowane działanie terapeutyczne mające służyć poprawie funkcjonowania człowieka w sferach fizycznej, emocjonalnej, poznawczej i/lub społecznej, podczas którego, specjalnie przygotowany koń, stanowi integralną część procesu terapeutycznego.
Realizowana jest przez wykwalifikowanego hipoterapeutę zgodnie z zaleceniami lekarza kierującego na hipoterapię i we współpracy z innymi specjalistami prowadzącymi danego pacjenta.
ODDZIAŁYWANIE HIPOTERAPII
- Sfera fizyczna – podnoszenie ogólnej sprawności, normalizacja napięcia mięśniowego; torowanie prawidłowego wzorca chodu; poprawa koordynacyjnych zdolności motorycznych, głównie równowagi i poczucia rytmu; poprawa orientacji w przestrzeni i schemacie własnego ciała; stymulacja i normalizacja czucia głębokiego i powierzchniowego.
2. Strefa emocjonalno-motywacyjna – wzrost motywacji i akceptacji procesu terapeutycznego; zwiększenie poczucia własnej wartości; zmniejszenie zaburzeń emocjonalnych.
3. Strefa poznawcza – stymulacja odbioru wrażeń zmysłowych; poprawa percepcji wzrokowej i słuchowej; stymulacja uwagi, pamięci, myślenia, mowy; nabywanie i rozwijanie nowych umiejętności.
4. Strefa społeczna – aktywizacja psychospołeczna; rozwijanie pozytywnych relacji społecznych.
WSKAZANIA
Hipoterapia może przynosić korzyści we wszystkich obszarach funkcjonowania człowieka: fizycznym, motywacyjnym, emocjonalnym, poznawczym oraz społecznym. Każda osoba niepełnosprawna, cierpiąca na jakąkolwiek chorobę czy zaburzenie może wynieść specyficzne dla siebie korzyści z zajęć hipoterapeutycznych.
Hipoterapii poddawane są najczęściej osoby z następującymi schorzeniami i zaburzeniami rozwoju.
Dzieci
Zespoły neurologiczne
- Mózgowe porażenie dziecięce, konieczna samodzielna kontrola głowy i czynna pozycja siedząca pacjenta.
2. Stany po urazach czaszkowo-mózgowych.
3. Minimalne uszkodzenia mózgu.
4. Choroby mięśni (przy sile mięśni ocenianej w skali Lovetta na min. 3 punkty), konieczna indywidualizacja intensywności i czasu zajęć.
5. Dzieci niedowidzące i niewidome.
6. Choroby i zaburzenia psychiczne.
Zespoły ortopedyczne
- Wady postawy.
2. Skoliozy do 20° wg Coba z wyjątkiem progresujących skolioz idiopatycznych.
3. Stany po amputacji i wady rozwojowe kończyn.
Inne
- Zespoły genetyczne, np. Zespół Down’a (z obowiązkowym zdjęciem rtg – bocznym i czynnościowym – odcinka szyjnego kręgosłupa).
2. Przepukliny oponowo-rdzeniowe, w zależności od wysokości uszkodzenia, obrazu klinicznego, współwystępowania wodogłowia.
3. Zespoły psychologiczne: zaburzenia emocjonalne, upośledzenia umysłowe, niedostosowanie społeczne.
4. Opóźnienie psychoruchowe o nieustalonej etiologii.
Dorośli
- Stwardnienie rozsiane.
2. Stany po udarze.
3. Stany po urazach czaszkowo – mózgowych.
4. Inne choroby narządu ruchu na tle neurologicznym i ortopedycznym.
5. Choroby i zaburzenia psychiczne.
6. Uzależnienia.
7. Patologie społeczne.
PRZECIWWSKAZANIA
Przeciwwskazania bezwzględne
Uczulenie na sierść, pot lub zapach konia.
Nie wygojone rany.
Nietolerancja tej formy terapii przez pacjenta, np. niepohamowany lęk.
Odklejanie siatkówki, wzmożone ciśnienie śródgałkowe.
Brak kontroli głowy w rozwoju motorycznym i czynnej pozycji siedzącej.
Wodogłowie bez wszczepionej zastawki.
Niestabilność kręgów szyjnych występująca np. w zespole Down’a.
Zwichnięcia i podwichnięcia stawów biodrowych.
Skoliozy powyżej 20° wg Coba oraz progresujące skoliozy idiopatyczne.
Choroby mięśni przy sile mięśni ocenianej poniżej 3 punktów w skali Lowetta.
Pogorszenie stanu w zespołach neurologicznych, stanach po urazach czaszkowo-mózgowych, ADHD, chorobach mięśni.
Ostre stany chorób i zaburzeń psychicznych.
Podwyższona temperatura.
Ostre choroby infekcyjne.
Przeciwwskazania względne:
Padaczka.
Upośledzenie umysłowe w stopniu głębokim.
Zaburzenia mineralizacji kości.
Utrwalone deformacje i zniekształcenia, przykurcze, ograniczenia zakresu ruchu układu kostno-stawowego.
Przepuklina oponowo-rdzeniowa zlokalizowana w odc. lędźwiowym.
Dyskopatia.
Hemofilia oraz inne skazy krwotoczne.
Schorzenia okulistyczne – wymagana konsultacja